Transactionele Analyse
Transactionele Analyse (TA)
Een ontwikkelings- en communicatiemodel voor persoonlijke groei en autonomie.
Dit is een psychologische benaderingswijze die op een heldere en concrete manier handvatten biedt om de persoonlijkheid, ontwikkeling en communicatie te analyseren en wanneer dit nodig is op doeltreffende wijze te veranderen. Gericht op autonomie en persoonlijke groei.
Werkt met een inzicht gevend model van Ouder-Volwassene-Kind, een levensscript en belemmerende overtuigingen die ons belemmeren in onze groei en heelheid.
Egotoestandenmodel: Ouder-Volwassene-Kind
In de opgroeiende mens worden drie egotoestanden ontwikkeld: de Ouder, de Volwassene en het Kind. In de Ouder en het Kind klinkt het verleden door, de Volwassene geeft reacties op het hier-en-nu, met gebruikmaking van alle mogelijkheden waarover een volwassene kan beschikken.
Levensscript en overlevingsstrategie
Ieder mens ‘schrijft’ in de eerste zeven jaar van zijn leven een onbewust levensplan (levensscript), en vooral in de peuterjaren vormen zich fundamentele thema’s. In dit levensscript zijn overtuigingen over jezelf en de jouw omringende wereld vastgelegd op grond van vroegkinderlijke waarnemingen en gedachten. Tenzij men zich hiervan bewust wordt en herbesluiten neemt in zijn levensplan, zal dit levensplan tot aan de dood vastliggen en worden uitgeleefd.
Als kind schrijven we het levensscript omdat dat de beste overlevingsstrategie is als reactie op wat ons overkomt in de wereld en het beeld dat wij van onszelf en de wereld vormen.
Als volwassene kunnen we ervoor zorgen dat ons kinderlijk wereldbeeld lijkt te passen door het selectief waarnemen en negeren van informatie of door de werkelijkheid zodanig vervormd waar te nemen dat zij in overeenstemming is met ons levensscript. Hierdoor bevestigen wij ons steeds in onze overtuiging(en): ‘zie je wel dat het zo is …..’
Oneigenlijke gevoelens: zegeltjes sparen
Authentieke gevoelens kunnen overdekt worden met oneigenlijke gevoelens. We zijn hier ons vaak niet van bewust. Deze oneigenlijke gevoelens ontstaan doordat we als jong kind hebben ervaren dat bepaalde gevoelens en gedrag wordt aangemoedigd en andere worden afgewezen en verboden. Om onze erkenning te krijgen (ik mag er zijn en ik ben oké), kunnen we onbewust besluiten alleen maar geaccepteerde gevoelens toe te laten. Wanneer wij ons levensscript als volwassene leven dan overdekken we nog steeds onze ware gevoelens met die uit onze kindertijd. Iedere keer als we onze ware gevoelens onderdrukken en verhullen, sparen we als het ware ‘zegeltjes’. Het is een onbewust spel geworden. En in de relatie met anderen kunnen deze zegeltjes ons onverwachts een onprettig gevoel geven. Je begrijpt wel wat je van binnenuit gaat voelen, gaat knagen of voor onrust zorgt, als je teveel zegeltjes hebt gespaard …….en je onverwachts ineens een volgespaard boekje bij een ander inlevert. En de ander ook zijn eigen gespaarde zegeltjes gaat inwisselen! Of zich verbijsterd afvraagt:
waar komt dat vandaan ……….?!
Autonomie en persoonlijke groei
Dit manifesteert zich door het vrijkomen of het herstel van bewustheid, spontaniteit en het vermogen tot intimiteit.
Willen wij als volwassene ons volledig potentieel kunnen aanboren dan moeten wij onze overlevingsstrategieën, waartoe wij als kind gekozen hebben, bewust worden, doorgronden en bijstellen.
Merken we dat deze strategieën ons belemmeren, dan moeten we ze door gezonde groeibevorderende vervangen. De TA noemt dit ‘uit ons script gaan’ om ware autonomie te bereiken. Deze methode is dan ook ontwikkeld om te kunnen helpen bij het verwerven van autonomie. Dit betekent dat we alle mogelijkheden die een mens als volwassene ter beschikking staan, kunnen gebruiken in ons leven om problemen op te lossen en jezelf te ontwikkelen.